Acaba okumanın beyin üzerinde ne tür bir etkisi vardır?
Okuma beyinde sadece gri maddeyi değil, sinirler arası bağlantılar olan beyaz maddeyi de etkilemektedir. Başka bir ifadeyle okuma beyinde yapısal değişikliklere sebep olmaktadır.
Okuma yazma bilmeyen kişilerin pek çoğu ileriki yaşlarda toplumsal soyutlama problemleriyle karşılaşmaktadırlar. Bu sebeple çocuklara yapabileceğimiz en büyük iyiliklerden biri onlara okuma ve yazma sevgisini aşılamaktır.
Kelime haznesi, büyük ölçüde yeni kelimelerle karşılaşmakla gelişir. Kelime haznesi, konuşmakla değil okuma sayesinde gelişir. Çünkü yazılı metinler daha çok yeni kelime içerir. Örnek: Bilimsel makalelerin özetlerinde her bin kelime başına 128 seyrek kullanılan kelime geçtiği belirlenirken, bu rakam gazeteler için 68 ve TV İçin 22.7 dir. Konuşma dili yazı dilinden çok daha yoksul durumundadır.
Günümüzde okur-yazarlığımız artık iyi bir ömür sürmenin en önemli ön şartı haline gelmiştir.
Okuma – yazma çocuklarımızın hem mantıklarını hem de duygularını geliştiriyor.
Aman bu farklara dikkat edelim!
Not: Gri madde çoğunlukla nöronların hücre gövdelerinin bulunduğu, miyelin kılıfı olmayan bölümdür. Beyaz madde ise, sinir sisteminde bulunan nöronların aksonlarının oluşturduğu topluluklara denir.
Kaynak: Bahri Karaçay, Mutlu Beyin, TÜBİTAK Yayınları, Ankara, 2018.