Dr. Zülfikar ÖZKAN

Avukat - Yazar - NLP Trainer

zulfikarozkan@hotmail.com

Akış Yaşantısı ve Hedefler

Belirli bir hedefi olmayan ve ne istediğini bilmeyen kişinin akış yaşantısını yaşaması mümkün değildir. Akış, dikkatin büyük ölçüde önünüzdeki işte olup zamanın nasıl geçtiğini anlamadığınız bir deneyimdir. Akış için öncelikle hedef belirlemek şarttır. Hedefimizi belirlemek için  kendimize devamlı olarak “Ne istiyorum?” ve başkalarına da “Ne istiyorsunuz?” sorusunu sormamız gerekir. “Burada sorun ne?” diye sormamalıyız. Çünkü “Sorun ne?” ile başlamak içerisinde  suçu başkalarına atmayı ve kendini kurtarmayı barındırır. “ Ne istiyorsunuz?”  sorusu ise sizi çözüme  ve istediğiniz sonuçlara  götürür.  “Sorun ne?” mevcut durumdaki yanlışlığa  yoğunlaştırır ve suçlu arar. Bu yöntem kişiyi dar boğazdan çıkarmaz ve akış yaşantısına götürmez.
Hayvanların hayatlarını insan gözüyle yorumlarsak, onların akış içinde oldukları sonucuna varmış oluruz. Bir aslan aç iken sadece ceylan bulmasına yardımcı olacak şeyleri algılar. Doymuş bir aslan ise tamamen güneşin sıcaklığına konsantre olur. Aslan o an için zihninden uygun olmayan ihtimalleri geçirmez. Hoş alternatifleri hayal etmez. Başarısızlık korkusuyla rahatsız da olmaz. Kesintisiz konsantrasyon yani akış halini yaşar (Csikszentmihalyi, s. 326).
İnsanlar çoğunlukla zihinlerinde birden çok hedef tutar ve çelişkili istekleri barındırırlar. Çok fazla talep, seçenek, zorlukla karşı karşıya oldukları için endişelenirler. Bazen de  bunlar çok az olur, o zaman da sıkılırlar.
Alternatif hedeflerin ve karmaşıklığın az olduğu  az gelişmiş kültürlerde  akışı yaşama şansı daha yüksektir. Goethe bu ikilemi Doktor Faust’da Mephisto ile yaptığı pazarlıkta temsil eder. İyi doktor, bilgi ve güç kazanmıştır ama karşılığında ruhunda uyumsuzluk başlamıştır.
Robin Sharma, iyi bir avukatken mesleğini bırakıp yazarlığa geçişiyle ilgili olarak şunları söylüyor: “Konfüçyus, iki tavşanı birden kovalayan hiçbirini yakalayamaz” der.”
Çocuklarda genel olarak akış yaşantısı içindedirler. Bir çocuk geçerli bir sebep olmadan nadiren mutsuz olur. Akış yaşantısı  mutluluğumuzun ana parçalarından bir tanesi olduğu için çocuklara akışı yaşayabilecekleri ortam hazırlamak onların ruh sağlığı açısından çok önemlidir.