Yüce dinimize göre Müslüman ve akıl-bâliğ1 olan şahıslar oruç tutmakla mükelleftirler. Özel mazeretlilere oruç tutmama izni erilmiştir.
Yolcular, hastalar, oruç tuttuğunda hastalığının şiddetlenmesinden ve uzamasından endişe edenler, oruç tuttuğu takdirde sağlığının bozulacağı, uzman hekim tarafından tespit edilen kimseler, zor ve meşakkatli işlerde çalışanlar, oruç tutamayacak kadar yaşlı olanlar oruç tutmayabilirler. Bu kişiler, hastalanma ihtimalinin ortadan kalkması hâlinde ve bilâhare sağlığına kavuşanlar, tutamadıkları orucu tutmaları emredilmiştir. Eğer bu imkâna kavuşamamışlarsa ve yaşlılık sebebiyle oruç tutamayanlar, fidye2 vermek suretiyle oruç borçlarını ödeyebilirler.
Oruç tutacak yaşa gelmeyen çocuklar, oruca alıştırılmak ve ısındırmak maksadıyla oruç tutmaya teşvik edilebilirler. Bunlar iftara kadar dayanamayacak duruma geldiklerinde orucu bozmakta serbesttirler.
Niyetlendikten sonra orucu, hiçbir mâzeret olmaksızın keyfî olarak bozanlar keffâret3 öderler.
Oruca niyet, gün batımından, yâni iftar zamanı ile imsâk vaktine4 kadar niyet etmiş olmalılar. Aksi takdirde o günün orucu geçerli olmaz.
Orucun diğer hükümleri için ilmihal kitaplarına bakılmalıdır.
Orucu Bozan ve Bozmayan şeyler:
*Unutarak yemek –içmek orucu bozmaz.
*İhtilâm5 olmak orucu bozmaz.
*Makyaj ve saç boyamak, nikotin bandı orucu bozmaz.
*Vücuttan kan akması ve enjektörle vücuttan kan çekilmesi orucu bozmaz.
*Diyaliz sırasında verilen kanın içinde besleyici madde yoksa oruç bozulmaz, varsa bozulur.
*Damardan verilen ve besleyici özelliği olmayan maddeler orucu bozmaz.
*Makattan veya kadınların cinsî organlarından verilen fitil orucu bozmaz.
*Aniyografive anjiyoplasti orucu bozmaz.
*Burun damlası orucu bozmaz.
*Besin değeri taşımayan iğne ve aşılar orucu bozmaz.
*Biyopsi yaptırmak orucu bozmaz.
*Kalp hastalarının kullandığı dilaltı hapı orucu bozmaz.
*Merhem ve ilaçlı der bantları orucu bozmaz.
*Astın hastalarının kullandığı ağız spreyleri orucu bozmaz.
*Ağız ve burundan mideye su gitmemesi şartıyla denize girmekle oruç bozulmaz. Yıkanırken de… Ve de dış fırçalarken de…
*Kısmakla oruç bozulmaz.
*Oruçlu kimse, abdest alırken ahtâ ile boğazına su kaçırırsa ve kasıt yoksa, orucu bozulmaz.
*Hastaya herhangi bir sıvı madde verilmeksizin gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmaz. Diğer diyaliz çeşitlerinde vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozulur.
*Ağız ve burundan alınıp mideye giden her şey orucu bozar. Sakız ve ağız kokusunu gidermek için kullanılan sprey de… *Cinsî münâsebet orucu bozar.
*Serum verilmesi orucu bozar.
*Kulak damlası orucu bozmaz.
Diğer durumlar için ilmihal kitaplarına bakmak gerekir.
……………………..
1akıl-bâliğ: Kişinin çocukluk devresinden çıkıp fiilen veya hükmen cinsî ergenlik kazanması. Belli bir yaşı yoktur. Erkeklik organından meni gelmesi, kız çocuklarının âdet görmesiakıl-bâliğ olmanın en belirgin göstergesidir.
2fidye: Oruç ibadetinin yerine getirilememesi sebebiyle ödenen maddî bedel.
3keffaret: Niyet edilen orucun sebepsiz yere ve bilerek bozulması hâlinde yüklenilen ceza.
4imsak vakti: Gecenin sona erdiği, yatsı namazı vaktinin sona erdiği, sabah namazı vaktinin geldiği zaman.
5ihtilâm: Akıl bâliğ ulmuş erkek veya kadının uyku sırasında, zevk duyarak cinsî tatmine ulaşması.
Not: Bu bilgiler yeterli değildir. Tam bilgi edinmek için Dîni Terimler Sözlüğüne veya İlmihal kitaplarına bakılmalıdır. Bilgi sâhibi kişilere de sorulabilir.