Aralık ayının son günleri ve Ocak ayının ilk haftasında yurdun dört bir yanında Sarıkamış Şehitleri’ni anma toplantıları organize ediliyor. 22 Aralık 1914’te başlayıp, 1915’in Ocak ayında sona eren 15 günlük Sarıkamış Harekatı’nda 90 bin şehit verip, binlerce esir askerimiz Rus esareti altına düştü. Sarıkamış ile ilgili ilk kez 2002 yılında Sarıkamış bölgesine giderek belgesel çekmiş, ardından da Sibirya’da ki esir kamplarının bulunduğu bölgelerde araştırmalar yapmıştım. Sarıkamış ile ilgili bugüne kadar birçok yazı kaleme aldım. 5 ayrı bölümden oluşan Sarıkamış Belgeseli çekerek tarihe not düştük. Uzun yıllar yaptığımız çalışmalar neticesinde TRT tarafından Kafkas cephesi: Beyaz Savaş Belgeseli hazırlandı ve danışmanlığını yaptığımız bu çalışma her hafta Cumartesi günleri TRT Belgesel tarafından yayınlanıyor.
Birinci cihan harbinde Sibirya gibi esir kamplarına düşen on binlerce Mehmetçik Dedem Şerefoğlu Gazi Mustafa Şağar gibi şanslı değildi. Onların birçoğu esaretten dönememiş gurbetteki şehit olmuşlardı. Ben Sibirya’dan dönen dedemin hikâyesini bugün 90 yasındaki anam Emine hanımdan dinledim. Sarıkamış ve Sibirya deyince anamın gözleri dolar, hüzünlenir ve konuşmakta zorluk çekerdi. Dedem gibi on binlerce Mehmetçiğini esir kaldığı birçoğunun geri dönemediği Sibirya yolunda yaşananlar çok acı.
SARIKAMIŞ ŞEHİTLERİNİ UNUTMAYALIM
Yıllarca Çanakkale şehitleri gibi Sarıkamış Şehitleri de unutuldu. Sarıkamış Şehitleri yavaş yavaş anılıyor. Bugün tam olarak anılmasa da yakın bir gelecekte Sarıkamış Şehitleri de hak ettiği vefaya kavuşacaklar, minnet ve şükranla anılacaktır.22 Aralık 1914’te başlayan ve 5 Ocak 1915’te sona eren 14 günlük Sarıkamış harekatı birinci cihan harbinin de en büyük savaşlarından birisidir.
2002 yılının Aralık ayında Sarıkamış bölgesine gitmeden önce, dönemin Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe’yi makamında ziyaret edip Sarıkamış bölgesine belgesel çekmeye gittiğimiz bildirdik. Ve Sarıkamış bölgesinin Milli Park ilan edilmesiyle ilgili kendisine bir dosya takdim ettik.
Sarıkamış bölgesinin Milli Park ilan edilmesi ile ilgili ilk talep bizler tarafından gündeme getirilmiş, Devri Alem TV belgesel programı olarak konuyu yakından takip etmiş, Sarıkamış ile ilgili belgeseller çekerek TV ekranlarında konuyu gündeme taşımıştık. 2001 yılında başladığımız bu çalışmalar zaman içerisinde meyvesini verdi. 2004 yılında Kocaeli Milletvekili olan Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, Sarıkamış bölgesinin Milli Park olmasını gerçekleştirdi. Bizler defalarca Sarıkamış bölgesine gidip belgesel çekimlerimizi sürdürdük. Çektiğimiz belgeseller birçok TV kanalında halen yayınlanmaya devam ediyor.
SARIKAMIŞ BOZGUNUNDAN HARŞİT SAVUNMASINA
Birinci cihan harbinin Kafkas Cephesi’nin Sarıkamış bozgunundan sonra son savunma hattı Harşit vadisidir. Sarıkamış Cephesi’nin bozulmasından sonra Rus orduları Doğu’dan Erzincan ve Kuzeyden Doğu Karadeniz bölgesini işgal ederek Harşit Vadisi ve Tirebolu’ya kadar gelmişlerdir. Tirebolu’dan Gümüşhane’ye kadar Harşit vadisinde 16 aya yakın bir mücadele olmuş ve çok ciddi çarpışmalar yaşanmış. Harşit Savunması’nın karargah merkezi Espiye Arpacık köyüdür. Doğu Karadeniz Bölgesi’nin vilayet merkezi olan Trabzon işgal edildiği için vilayet merkezi Ordu’ya taşınmıştır.
Sarıkamış harekatı ve Sarıkamış Şehitleri anılırken, bu bölgelerde verilen Mücadele, Kafkasya Cephesi çok iyi araştırılmalı. Gençler, tarih ve kültür bilincine sahip olmalı. Başta devletin ilgili ve yetkili kurumları olmak üzere bir çok kurum ve kuruluş Sarıkamış Şehitlerini anma toplantısı için çok büyük etkinlikler organize ediyor. Bu etkinlikler çerçevesinde çok önemli çalışmalar yapıyor. Buradan bir çağrıda bulunmak istiyorum. Hiç olmazsa bu yıl Kafkasya Cephesi genel olarak ele alınmalı, Kafkasya Cephesiyle ilgili önemli araştırmalar yapılarak kamuoyu ile paylaşılmalıdır.
ESİR KAMPLARINI ARAŞTIRDIK
Sarıkamış harekatının 99. Yıldönümünde Sarıkamış şehitleri için Kur’an hatmi okuma kampanyası başlatmıştık. 22 Aralık 1914’te başlayıp 5 Ocak 1915’te sona eren ve 90 bin askerin şehit olduğu on binlerce askerin Sibirya esir kamplarına düştüğü Sarıkamış şehitleri ile ilgili tüm okurlarımızı Kur’an hatmi okumaya ve Fatiha ile şehitlerimizi anmaya davet ediyoruz. Sarıkamış Şehitleri ile ilgili ilk ve en kapsamlı belgeseli, 2003 yılında Devri Alem Belgesel TV programı hazırladı. 2013 yılında da Sibirya bölgesine giderek Rusya’daki esir kampları ile ilgili araştırmalar yaptık.
Artvin,Rize,Trabzon bölgesindeki işgal yerlerinden kaçan sivil halk (Kadın,Çocuk ve yaşlılar) öncelikle Giresun ve ilçelerine sığınmış. Giresun halkı savaştan kaçan sivil halk ve muhacirlere kucak açmış. Giresun halkı bir taraftan Rusları Harşit’de durdurmaya çalışırken diğer taraftan muhacirlere sahip çıkıp onların açlık ve soğuktan ölmelerini önlemişlerdir.
Sarıkamış Harekatı’nın sebep ve sonuçları çok iyi araştırılıp, gençlerimize anlatılmalıdır. Sarıkamış Harekatı’nın yıl dönümünde, Sarıkamış’ta esir düşüp, Sibirya’da on sene esir kalan anamın rahmetli babası Gazi Mustafa Şagar’ın şahsında tüm şehit ve gazilerimizi bir kez daha rahmet, minnet ve şükranla anıyorum.