Sabahleyin kalkarken, şu cümleyi kendimize söylememiz ufkumuzu genişletir: “İnsanlığa hizmet ve insanlık görevimi yerine getirmek için kalkıyorum. Bugün kimseye zarar vermeyeceğim.”
Biz bu dünyaya keyif çatmak için gelmedik. Bitkiler, küçücük kuşlar, karıncalar, örümcekler, arılar üstlerine düşen her şeyi yapıyorlar. Ellerinden geldiği kadar dünyanın düzenine katkıda bulunuyorlar. Biz insanlar da görevimizi yerine getirip dünyanın düzenine katkı sunmalıyız. Sosyal görevlerini yapmayan ve başkalarına yardım etmeyen kişinin yüzünde gülümseme olmaz. Çünkü o kişi doğaya aykırı davranmıştır.
Bir başkasına ihtiyaç duyan, hayatını sürdürmek için gerekenleri kendisi karşılayamayan bir kimse dilencidir. Dilenci, doğaya aykırı yaşayan ve genellikle asık yüzle dolaşan kişidir.
Yüzdeki öfkeli ifade kesinlikle doğaya aykırıdır. Sık sık görülürse, yüzün güzelliği solmaya, sönmeye başlar ve en sonunda da tekrar canlandırılması mümkün olmaz. Yüz zihne bağlı olarak güzelleşir veya itici hale gelir. Bundan en azından öfkelenmenin doğaya ve mantığa aykırı olduğu sonucunu çıkarabiliriz (Aurelius, 66, 68,69,76). Çünkü her öfke nabzımızı ve tansiyonumuzu yükseltir. Böylece kalbimize yük bindirir.
Clark Üniversitesinde psikolog olan James Laird’ in yaptığı araştırmaya göre, yüz ifadelerimiz bizi güzel hatıralarımıza götürerek ruh halimizi olumlu olarak değiştirebilir. Laird’in öğrencilerle yaptığı araştırmalara göre, ÖĞRENCİLER GÜLÜMSERKEN GÜZEL ŞEYLER HATIRLAMIŞLARDIR. Bunun tersi olduğunda da yani SURAT ASIP KAŞLARINI ÇATTIKLARI ZAMAN, AKILLARINDAN YAŞADIKLARI KÖTÜ ŞEYLERİ GEÇİRDİKLERİNİ KEŞFETMİŞTİR (Klein, s. 102).
Gülümsemenin gerçek veya sahte olduğunun da bir önemi yoktur. Demek ki zorlamayla da olsa biraz gülümsememiz mutlu düşünceler çağrıştırabiliyor.
Alman Antropolog Hans Hass gülümsemenin etkilerini ne güzel ifade ediyor: "GÜLÜMSEMENİN GÜZELLEŞTİREMEYECEĞİ BİR YÜZ YOKTUR. Öfkenin ise itici hale getirmediği bir yüz yoktur."
İster kendimizi zorlayarak, isterse içimizden gelerek gülelim, fizyolojik etkileri aynıdır: Kaslarda gevşeme, deride kızarma, gözlerde ışıldama... (Norfolk, s.192).
Kaynaklar
• AURELIUS, Marcus. Kendime Düşünceler, çev.Y. Emre Ceren, İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2023, s. 49.
• KLEİN, Allen, Mizahın İyileştirici Gücü, Çev. Sibel Karayusuf, Epsilon Yayınevi, İs tanbul, 1999. NORFOLK, Donald. Sağlıklı ve Mutlu Yaşayın, çev. Erdal Güven, Form Yayınları, İstanbul, 1991. ÖZKAN, Zülfikar, Beynin Mutluluğa Ayarlanması, Pozitif Yayınları, İstanbul, 2021.