Fıtrî temizlik dışında, özellikle namaz kılmak için şart olan temizlik taharet almak, abdest almak ve yıkanmaktır.
Taharetlenmek fıkıh kaynaklarında istinca ve istibra kelimeleri ile ifade edilir. Büyük abdestten sonraki temizliğe istinca, küçük abdestten sonrakine ise istibra denilir. Suyun bulunmadığı zamanlarda taharetlenme taş, toprak, kâğıt mendil, pamuk, bez ve benzeri maddelerle yerine getirilebilir.
Namaz kılan bir Müslüman’ın beden yahut elbisesi üzerinde görünür yahut görünmez pisliklerin su ile yıkanarak temizlenmesi farzdır. Buna pisliklerden temizlenme (necasetten taharet) denilir. Beden yahut elbise üzerinde katı yahut sıvı pislik bulunan bir Müslüman, abdestli olsa da bu durumda iken kılacağı namaz geçerli değildir.
Tuvalete girerken, insanın üzerinde Allah’ın adı yazılı bir levha, kâğıt yahut kitap bulunmamalı, mümkünse tuvalete girmeden önce şu dua okunmalıdır: “Allahım! Pisliklerden ve pis işlerden sana sığınırım.” Bunu söz olarak söyleyebilmek için tuvalete yaklaşmadan söylemek daha iyi olur. Kalpten geçirmekle de aynı iş yerine getirilmiş olur. Tuvaletin içinde Kur’an okunmaz, konuşulmaz, yazı yazılmaz.
Açık arazide yol üzerlerinde, gölgelik yerlerde ve su birikintilerinin bulunduğu alanlarda abdest bozmamalı, ayakta su dökmemeli, mümkünse sağ el ile taharetlenmemeli, tuvaletten sonra eller sabunlu su ile yıkanmalı, büyük abdestten önce su ile avret yerleri ıslatılmalı, tuvalet asla kirli bırakılmamalıdır.
Görüldüğü gibi, Allah’ı yüceltmeden sonra en önemli iş olarak yüce rabbimiz temizliği emretmiş, Kur’an-i Kerim direkt elbiseyi temizlemekten bahsetmiş, dolayısıyla yüce dinimiz temizliği ibadetlerin temeli yapmıştır. İslam’ın getirdiği bu temizlik anlayışı çağımızda ancak yeni fark edilmeye başlanmış ve özenle dünya çevre temizliğine yönelmiştir. Oysa İslam, temizliği ve çevre temizlik seferberliğini on beş asır önce başlatmıştır. İslam böylece temizliği kutsallaştırmıştır. Denilebilir ki, tüm dünya gerçek anlamda temizliği İslam’dan öğrenmiştir. O halde aziz kardeşlerim! Bedenimizi, elbise ve çevremizi ve yaşadığımız dünyayı tertemiz tutarak sevap kazanalım ve dinimizin temizlik alanındaki önderliğini göstererek ona layık olalım. İslam’ın dünyaya tanıttığı en önemli işlerden biri işte bu temizliktir. Temizliğin değerini bilmeli ve Peygamberimize layık bir toplum olmaya çalışmalıyız.